คำตัดสินของพอล รุสซาบากีนา นักวิจารณ์ที่วิจารณ์ประธานาธิบดี พอล คากาเม่ ของรวันดามีกำหนดขึ้นในวันที่ 20 กันยายน การพิจารณาคดีของเขาดึงดูดความสนใจจากนานาชาติ เนื่องจากบทบาทของเขาในการช่วยเหลือผู้คนหลายร้อยคนในระหว่างการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ในรวันดาในปี 1994 กับชาวทุตซี เมื่อต้นเดือนกันยายน ประธานาธิบดีคากาเม่ปกป้องการพิจารณาคดีของรุสซาบากีนา โดยกล่าวว่าอดีตเจ้าของกิจการโรงแรมวัย 67 ปีรายนี้อยู่ในศาลไม่ใช่เพราะเขามีชื่อเสียง แต่เป็นเพราะการกระทำของเขาในภายหลัง รุสซาบากีนาถูกตั้งข้อหา 9 กระทง รวมถึงการเป็นสมาชิกขององค์กรก่อการร้าย การจัดหาเงินทุนเพื่อการก่อการร้าย ฆาตกรรม และการโจรกรรมอาวุธ
รุสซาบากีนาอาจต้องเผชิญกับชีวิตในคุกหากถูกตัดสินว่ามีความผิด
ข้อกล่าวหาเกี่ยวข้องกับการโจมตีหลายครั้งที่ดำเนินการโดยแนวร่วมปลดปล่อยแห่งชาติติดอาวุธ (FLN) ทางตะวันตกเฉียงใต้ของรวันดาระหว่างเดือนมิถุนายนถึงธันวาคม 2018 ในระหว่างนั้น มีพลเรือนเสียชีวิต 9 ราย FLN เป็นฝ่ายทหารของ Mouvement Rwandais pour le Changement Democratique ซึ่งรุสซาบากีนาเป็นประธานร่วม ในการพิจารณาคดีในเดือนกันยายน 2020 เขายอมรับว่ามีส่วนเกี่ยวข้องในการจัดตั้ง FLN อย่างไรก็ตาม เขาและครอบครัวปฏิเสธที่จะให้การสนับสนุน หรือมีส่วนร่วมในความรุนแรง หรือการสังหารใด ๆ
คุณสามารถดูผลบอลสดแบบเรียลไทม์ได้ทันใจแบบง่าย ๆ หากคุณเล่นบอลเป็นประจำจะไม่ต้องกังวลเรื่องดีเลย์อย่างแน่นอน รุสซาบากีนากลายเป็นผู้มีชื่อเสียงหลังจากภาพยนตร์ฮอลลีวูดเรื่อง Hotel Rwanda ที่ออกฉายในปี 2004 ภาพยนตร์ที่ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลออสการ์แสดงให้เห็นว่า เขาช่วยชีวิตชาวทุตซีมากกว่า 1,200 คนได้อย่างไร โดยการให้ที่พักพิงในโรงแรมที่เขาจัดการระหว่างการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ในรวันดาในปี 1994 ซึ่งได้เห็นการสังหารหมู่ชาวทุตซีราว 800,000 คน พร้อมกับชาวฮูตูบางส่วน
ความลึกลับล้อมรอบการจับกุมของรุสซาบากีนา
ในระหว่างการพิจารณาคดี ทนายความของรุสซาบากีนาแย้งว่า ศาลไม่มีเขตอำนาจศาลที่จะพิจารณาคดีรุสซาบากีนา พลเมืองเบลเยียมที่กล่าวว่าเขาตกเป็นเหยื่อของการกระทำผิดกฎหมาย รุสซาบากีนาเดินทางจากสหรัฐอเมริกาที่เขาอาศัยอยู่ไปยังดูไบในสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ในเดือนสิงหาคม 2020 เมื่อเขาหายตัวไปเป็นเวลาหลายวัน จากนั้นก็ปรากฏตัวพร้อมกับกุญแจมือในศาลคิกาลี อดีตรัฐมนตรีกระทรวงยุติธรรมรวันดา จอห์นสตัน บูซิงเย บอกกับสื่อว่ารัฐบาลได้จ่ายเงินสำหรับเที่ยวบินที่นำรุสซาบากีนาไปยังรวันดาแล้ว
“หากพลเมืองเบลเยียมถูกเนรเทศไปรวันดาอย่างถูกกฎหมาย ก็สามารถดำเนินคดีได้ในพื้นที่ แต่นั่นคือสิ่งที่เกิดขึ้นจริงหรือ เราต้องตรวจสอบว่าเขาถูกจับกุมอย่างไร เพราะไม่เป็นไปตามกฎหมาย” เกเทรา กาชาบา ทนายความของรุสซาบากีนากล่าว รัฐสภาคองเกรสแห่งสหรัฐอเมริกาได้ออกจดหมายที่ส่งถึงรัฐบาลรวันดาเมื่อปลายปีที่แล้ว ซึ่งเรียกร้องให้รัฐบาลอนุญาตให้รุสซาบากีนากลับบ้านของเขาในเท็กซัสด้วยเหตุผลด้านมนุษยธรรม เนื่องจากชายวัย 66 ปีรายนี้ป่วยและเป็นผู้รอดชีวิตจากโรคมะเร็ง นอกจากนี้ยังแสดงความกังวลเป็นอย่างยิ่งเกี่ยวกับวิธีที่รัฐบาลรวันดาที่โอนนายรุสซาบากีนาจากสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ไปยังรวันดา
รัฐสภาของสหภาพยุโรปยังได้ออกมติร่วมกันเรียกร้องให้ปล่อยตัวรุสซาบากีนา และประณามการหายตัวไปโดยบังคับ การกระทำที่ผิดกฎหมาย และการกักขังโดยไม่ได้สื่อสาร ในทางกลับกัน ผู้ร่างกฎหมายรวันดาได้วิพากษ์วิจารณ์มติของสหภาพยุโรปว่าเป็น “ลัทธิจักรวรรดินิยม” ตามเว็บไซต์ข่าวออนไลน์ในแอฟริกาตะวันออก สมาชิกรัฐสภารวันดาและวุฒิสมาชิกกล่าวว่า มติของสหภาพยุโรปขัดขวางอธิปไตยของรวันดาและบ่อนทำลายระบบตุลาการอิสระของประเทศ พวกเขากล่าวว่า สหภาพยุโรปได้ “มุ่งเน้นไปที่พอล รัสซาบากีนา และเพิกเฉยต่อผู้ที่ตกเป็นเหยื่อของอาชญากรรมของเขา ซึ่งเรียกร้องความยุติธรรมด้วย”
คำพูดที่ขัดแย้งกัน
“ฉันคิดว่าข้อกล่าวหากับรุสซาบากีนามีความน่าเชื่อถือบ้าง” นักวิเคราะห์การเมือง ฟิล คลาร์ก จากมหาวิทยาลัยลอนดอนกล่าว “เขากลายเป็นคนคลั่งไคล้ YouTube โดยเฉพาะอย่างยิ่งในรวันดาพลัดถิ่น ซึ่งเขามักจะโพสต์วิดีโอของตัวเองที่เรียกร้องให้โค่นล้มระบอบการปกครองด้วยอาวุธในคิกาลี” คลาร์กกล่าว ในรวันดา รุสซาบากีนา ซึ่งเป็นชนกลุ่มน้อยฮูตู ได้จุดชนวนให้เกิดความโกรธเคืองและกล่าวหาว่าส่งเสริมวาจาสร้างความเกลียดชังทางชาติพันธุ์ หลังจากที่เขาเตือนเรื่องการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์อีกครั้ง ซึ่งคราวนี้โดยทุตซีต่อต้านฮูตู นอกจากนี้ เขายังอ้างว่าศาลดั้งเดิมที่มีอคติมองข้ามอาชญากรรมสงครามโดยทุตซีระหว่างการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ในปี 1994
อเล็กซ์ งารัมเบ นักข่าวกล่าวว่า “หลายคนยินดีที่การจับกุมของเขาเป็นข่าวดี โดยบอกว่าวิธีนี้จะไม่ทำให้พื้นที่บางส่วนของประเทศไม่มั่นคงอีกต่อไป คนอื่น ๆ บอกว่าเขาเป็นนักการเมือง ดังนั้นเขาก็แค่เล่นการเมือง” บางคนยังกล่าวหาว่ารุสซาบากีนาพูดเกินจริงถึงความกล้าหาญของเขา “ผู้รอดชีวิตบางคนที่อยู่ในโรงแรมและรัฐบาลบอกว่าเขาไม่ได้ช่วยชีวิตพวกเขา และเรียกเก็บเงินจากพวกเขาเพื่อให้พวกเขาเข้าไปในโรงแรมเพื่อความปลอดภัย” สิ่งนี้ได้รับการสนับสนุนโดยผู้เชี่ยวชาญของรวันดา ฟิล คลาร์ก ซึ่งกล่าวว่าผู้รอดชีวิตบางคนบอกเขาว่าพวกเขาต้องจ่ายเงินเพื่อการคุ้มครอง ในขณะที่คนอื่น ๆ ถูกส่งไปให้ฆาตกรโดยอดีตเจ้าของโรงแรม
“สิ่งที่เกิดขึ้นนั้นซับซ้อนกว่าที่ภาพยนตร์เรื่อง Hotel Rwanda จะนำเสนอมาก จากการสัมภาษณ์ผู้รอดชีวิตภายในโรงแรม สิ่งหนึ่งที่ฉันรู้คือหลายคนโกรธมาก โดยพื้นฐานแล้วเขาสามารถยกประเด็นเรื่องราวที่เกิดขึ้นในโรงแรม Hotel des Mille Collines โดยใช้หนังเรื่องนั้นและความอื้อฉาวระดับนานาชาติที่เขามีความสุขหลังจากนั้น” คลาร์กกล่าว
ในขณะเดียวกัน ฝ่ายค้านของรวันดามองว่าการจับกุมและการพิจารณาคดีของรุสซาบากีนาเป็นอีกตัวอย่างหนึ่งของความพยายามของประธานาธิบดีคากาเม่ในการปราบผู้ไม่เห็นด้วย เมื่อไม่นานมานี้ คากาเม่ปฏิเสธว่ารัฐบาลของเขาใช้สปายแวร์เพกาซัสของอิสราเอลเพื่อตรวจสอบคำวิจารณ์ของเขา รวมถึงลูกสาวของรุสซาบากีนาด้วย คากาเมปกครองรวันดาตั้งแต่สิ้นสุดการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์และชนะการเลือกตั้งครั้งล่าสุดในปี 2017 ด้วยคะแนนเสียงเกือบ 99%
“ในด้านหนึ่ง คุณมีสังคมที่ใช้เงินช่วยเหลือได้อย่างมีประสิทธิภาพอย่างยิ่ง” ฟิล คลาร์กกล่าว พร้อมเสริมว่ารวันดาได้จัดตั้งรัฐสวัสดิการการทำงานที่ดีที่สุดแห่งหนึ่งในภูมิภาค กระตุ้นการเติบโตทางเศรษฐกิจ และดำเนินการก้าวหน้าอย่างมากในแง่ของสันติภาพและความปรองดอง
