วันที่ 29 ก.ย. 2566 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ชาวพุทธในพื้นที่จังหวัดพะเยา โดยมีผู้เฒ่าผู้แก่ต่างพากันนำบุตรหลาน เข้าวัดทำบุญ วัน12เป็งล้านนา หรือวัน สาทไทย วันปล่อยผี เปรตพลี เช่นเดียวที่วัดหัวข่วงแก้ว ต.เวียง อ.เมืองพะเยา และวัดต่างๆ เพื่อทำบุญวันประเพณี 12 เป็งล้านนา หรือเป็น สาทไทย วันปล่อยผีเปรต ตามความเชื่อของชาวไทยพุทธ ถือว่าเป็นวัน พญายมราช (ท่านยมทูต) เปิดประตูนรกหรือประตูผี เพื่อปล่อยผี ปล่อยเปรตออกมารับเอาส่วนบุญส่วนกุศลที่ทางญาติมาทำบุญอุทิศไปให้ ซึ่งถือว่าเป็นประเพณีของชาวบ้านภาคเหนือ ที่ได้มีการสืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน ถือเป็นวันปล่อยผีประเพณี 12 เป็ง ประเพณีอุทิศหาผู้ตาย วันสิบสองเป็งล้านนา หรือวันฮาโลวีนไทย หรือ วันสารทไทย
ซึ่งในวันนี้ บรรดาพุทธศาสนิกชน ในพื้นที่จังหวัดพะเยา ต่าง พากันเข้าวัดทำบุญเนื่องในวัน ที่ 12 เป็นวันปล่อย ผีปล่อยเปรต และทางวัด หัวข่วงแก้ว ต.เวียง อ.เมืองจ.พะเยา ก็ได้จัดพิธีตานสลากภัตรด้วยน้ำ ซึ่งเป็นหนึ่งเดียวของ ล้านนา ที่ทำบุญสลากภัตรด้วยการถวายน้ำดื่มเพื่ออุทิศส่วนบุญส่วนกุศล ให้เจ้ากรรมนายเวรและญาติที่ล่วงลับไป โดยมีเพียง หนึ่งเดียวในล้านนาเท่านั้น
สำหรับการทำบุญสลากภัตด้วยน้ำดื่มของวัดหัวข่วงแก้ว ตำบลเวียง อำเภอเมืองจัง หวัดพะเยาได้ทำมาตั้งแต่โบราณจนถึงปัจจุบัน โดยเป็นเพียงวัดหนึ่งเดียวของล้านนา ที่ทำบุญสลากภัตด้วยน้ำดื่ม และเป็นการอุทิศส่วนบุญส่วนกุศลให้ผู้ล่วงลับ และเจ้ากรรมนายเวรหลังจากจากทำบุญสลากภัตด้วยน้ำ และทางวัดจะได้นำไป บริจาคช่วย เหลือผู้ที่ประสบอุทกภัยและ ผู้ป่วยติดเตียง ในพื้นที่จังหวัดพะเยาด้วย
ปัณณวิชญ์ อยู่ดี จังหวัดพะเยา